• دستگاه تناسلی آقایان
دستگاه تناسلی آقایان تحت تاثیر سیستم عصبی است. همانطور که می دانید، قسمت سمپاتیک باعث برانگیختگی و قسمت پاراسمپاتیک باعث آرامش در آقایان می گردد. سیستم عصبی خودکار که به عنوان پاسخ جنگ یا گریز نیز شناخته می شود، تستوسترون تولید می کند و سیستم عصبی سمپاتیک را فعال کرده که باعث برانگیختگی در آقایان می شود.
استرس باعث ترشح هورمون کورتیزول از غدد فوق کلیوی می شود. کورتیزول برای تنظیم فشار خون و عملکرد طبیعی چندین سیستم در بدن از جمله قلب و عروق، گردش خون و تولید مثل در آقایان حائز اهمیت است. مقادیر بیش از حد آن می تواند بر عملکرد طبیعی بیوشیمیایی دستگاه تناسلی آقایان تاثیر بگذارد.
میل جنسی
استرس مداوم یا استرس مزمن، بر تولید تستوسترون در بدن آقایان تاثیر میگذارد که منجر به کاهش شهوت یا میل جنسی شده و حتی می‌تواند باعث اختلال نعوظ یا ناتوانی جنسی گردد.
تولید مثل
استرس مزمن می‌تواند بر تولید و بلوغ اسپرم تاثیر منفی بگذارد و در زوج‌هایی که قصد باردار شدن دارند، مشکلاتی ایجاد کند. محققان دریافته‌اند مردانی که در یک سال گذشته دو یا چند رویداد استرس‌زا را تجربه کرده باشند، در مقایسه با مردانی که رویداد استرس زا را تجربه نکرده اند، از تحرک اسپرم کمتری برخوردار هستند و بیشتر اسپرم ها از لحاظ ظاهری اندازه و شکل طبیعی ندارند.
بیماری های دستگاه تناسلی
هنگامی که استرس بر سیستم ایمنی بدن تاثیر میگذارد، بدن در برابر عفونت آسیب‌پذیر می شود. در آناتومی آقایان، عفونت‌های بیضه، غده پروستات و مجرای ادرار می‌تواند بر عملکرد طبیعی تولید مثل آقایان تاثیر بگذارد.
• دستگاه تناسلی خانمها
قاعدگی
استرس روی قاعدگی زنان و دختران جوان تاثیر میگذارد. به عنوان مثال، سطوح بالای استرس ممکن است با نامنظم شدن سیکل های قاعدگی یا حذف آن، قاعدگی های دردناک تر و تغییراتی در طول دوره قاعدگی همراه باشد.
میل جنسی
خانمها در طول زندگی با خواسته های شخصی خود، انتظارات دیگران از قبیل خانواده، حرفه، اقتصاد و طیف وسیعی از دیگر خواسته ها دست و پنجه نرم می کنند. استرس، عدم تمرکز، خستگی و غیره، می تواند میل جنسی را در خانمها کاهش دهد. به ویژه زمانی که آنها به طور همزمان از کودکان خردسال یا سایر اعضای بیمار خانواده مراقبت کرده و با مشکلات مزمن پزشکی، احساس افسردگی، مشکلات روابط عاطفی، مشکلات کاری و غیره دست و پنجه نرم می کنند.
بارداری
استرس، تاثیر قابل توجهی بر دستگاه تناسلی و باروری خانم ها دارد زیرا قادر است تاثیر منفی بر توانایی زن برای باردار شدن، سلامت بارداری و سازگاری او پس از زایمان بگذارد. افسردگی، عارضه اصلی بارداری و پس از زایمان است.
استرس بیش از حد احتمال ابتلا به افسردگی و اضطراب را در این شرایط افزایش می دهد. استرس مادر می‌تواند تاثیر منفی بر رشد جنین و دوران کودکی او داشته باشد و در هفته‌ها و ماه‌های اولیه پس از زایمان، ارتباط با نوزاد را خراب می کند.
سندرم پیش از قاعدگی
استرس ممکن است علائم قبل از قاعدگی را بدتر یا دشوارتر کند و این حالت استرس بیشتری ایجاد میکند. این علائم عبارتند از: گرفتگی و انقباض، احتباس آب در بدن، نفخ، نوسانات خلقی مانند احساس غم و تحریک پذیری زیاد است.
یائسگی
با نزدیک شدن به دوران یائسگی، سطح هورمون ها شدیدا دچار نوسان می شوند. این تغییرات با اضطراب، نوسانات خلقی و احساس پریشانی همراه است. بنابراین یائسگی به خودی خود یک عامل استرس زا است. کنار آمدن با برخی از تغییرات در بدن که به دلیل یائسگی ایجاد می شود بسیار دشوار است، از جمله گرگرفتگی.
علاوه بر این، هیجانات منفی ممکن است باعث بدتر شدن این علائم فیزیکی شود. به عنوان مثال، ممکن است خانم‌های مضطرب، دفعات گرگرفتگی بیشتری را تجربه کنند یا شدت گرگرفتگی آنها افزایش یابد.
بیماری های دستگاه تناسلی
وقتی استرس زیاد باشد، احتمال تشدید بیماری های تناسلی مانند ویروس هرپس سیمپلکس یا سندرم تخمدان پلی کیستیک افزایش می یابد. تشخیص و درمان سرطان های دستگاه تناسلی نیز می تواند استرس قابل توجهی ایجاد کند که در این مواقع بیمار مستلزم توجه و حمایت بیشتری است.
مدیریت استرس
اکتشافات اخیر در مورد اثرات استرس بر سلامتی، نباید شما را نگران کند زیرا اکنون در مورد استراتژی های موثر برای کاهش استرس بیشتر می دانیم. چنین استراتژی های سودمند عبارتند از:
• داشتن یک شبکه حمایت اجتماعی سالم
• داشتن تمرینات ورزشی منظم
• داشتن خواب کافی در طول شب
این رویکردها مزایای زیادی برای سلامت جسمی و روانی دارند و زیربنایی برای سبک زندگی سالم هستند. اگر احساس میکنید به حمایت بیشتر نیاز دارید یا اگر استرس شدید یا مزمن را تجربه می کنید، یک روانشناس ماهر می تواند به شما کمک کند تا چالش ها و عوامل استرس زایی را که بر زندگی روزمره شما تاثیر می گذارد، شناسایی کرده و راه هایی بیابید که به بهترین نحو سلامت جسم و روان خود را ارتقا بخشید.
