طرحواره درمانی در کودکان، فرآیندی مرحله به مرحله است که به کمک آن به کودکان برای شناسایی، درک و تغییر طرحواره های ناسالم خود کمک می شود.
این مراحل به شرح زیر است:
ایجاد رابطه درمانی:
اولین قدم در طرحواره درمانی، ایجاد رابطه ای قوی و امن بین کودک و درمانگر است.
این رابطه باید بر پایه اعتماد، همدلی و پذیرش بنا شود.
برای ایجاد این رابطه، درمانگر به طور فعال به کودک گوش می دهد، به احساسات او احترام می گذارد و فضایی را فراهم می کند تا کودک احساس امنیت و راحتی کند.
ارزیابی:
در مرحله ارزیابی، درمانگر اطلاعات لازم را در مورد کودک، از جمله تجربیات دوران کودکی، افکار، احساسات، رفتارها و روابط او جمع آوری می کند.
این کار از طریق مصاحبه، پرسشنامه و سایر ابزارهای ارزیابی انجام می شود.
هدف از ارزیابی، شناسایی طرحواره های ناسالم کودک و درک نحوه تأثیر این طرحواره ها بر زندگی او است.
آموزش روانشناختی:
در این مرحله، درمانگر به کودک در مورد طرحواره ها و نحوه عملکرد آنها آموزش می دهد.
کودک یاد می گیرد که چگونه طرحواره های ناسالم خود را شناسایی کند و درک کند که چگونه این طرحواره ها بر افکار، احساسات و رفتار او تأثیر می گذارند.
آموزش روانشناختی به کودک کمک می کند تا انگیزه لازم برای تغییر طرحواره های ناسالم خود را پیدا کند.
تکنیک های درمانی:
در این مرحله، درمانگر از تکنیک های مختلف درمانی برای کمک به کودک برای تغییر طرحواره های ناسالم خود استفاده می کند.
برخی از تکنیک های رایج عبارتند از:
بازسازی شناختی: به کودک کمک می کند تا افکار منفی و خودکار خود را به چالش بکشد و با افکار سالم تر جایگزین کند.
نقش آفرینی: به کودک کمک می کند تا در موقعیت های مختلف تمرین کند و نحوه واکنش سالم تر به آنها را یاد بگیرد.
درمان تجربه ای: به کودک کمک می کند تا تجربیات گذشته خود را دوباره مرور کند و آنها را از منظری جدید درک کند.
پیشگیری از عود:
در این مرحله، درمانگر به کودک کمک می کند تا مهارت های مقابله ای سالمی را برای مدیریت طرحواره های ناسالم خود و مقابله با چالش های زندگی توسعه دهد.
این مهارت ها به کودک کمک می کنند تا از عود طرحواره های ناسالم خود در آینده جلوگیری کند.
مهم است که توجه داشته باشید که طرحواره درمانی فرآیندی فردی است و ممکن است برای هر کودکی متفاوت باشد.
تعداد جلسات مورد نیاز و مدت زمان درمان به عوامل مختلفی از جمله شدت مشکلات کودک و انگیزه و تعهد او بستگی دارد.
مراحل طرحواره درمانی کودکان
تکنیک های مورد استفاده در طرحواره درمانی کودکان
طرحواره درمانی از طیف وسیعی از تکنیک ها برای کمک به کودکان در شناسایی، درک و تغییر طرحواره های ناسالم خود استفاده می کند.
برخی از رایج ترین تکنیک ها عبارتند از:
بازسازی شناختی:
این تکنیک به کودکان کمک می کند تا افکار منفی و خودکار خود را که ناشی از طرحواره های ناسالم هستند، شناسایی و به چالش بکشند.
درمانگر با کودک همکاری می کند تا شواهدی را برای تأیید یا رد این افکار پیدا کند و به کودک کمک می کند تا افکار سالم تر و واقع بینانه تری را جایگزین آنها کند.
نقش آفرینی:
در این تکنیک، از کودکان خواسته می شود تا در موقعیت های مختلف که در آنها با چالش هایی مرتبط با طرحواره های ناسالم خود روبرو می شوند، نقش آفرینی کنند.
این کار به آنها کمک می کند تا نحوه واکنش سالم تر به این موقعیت ها را تمرین کنند و مهارت های مقابله ای خود را ارتقا دهند.
درمان تجربه ای:
این تکنیک به کودکان کمک می کند تا تجربیات گذشته خود را که در شکل گیری طرحواره های ناسالم آنها نقش داشته است، دوباره مرور کنند و آنها را از منظری جدید درک کنند.
درمانگر به کودک کمک می کند تا احساسات و افکار خود را در مورد این تجربیات پردازش کند و آنها را به شیوه ای سالم تر حل و فصل کند.
تکنیک های مبتنی بر ذهن آگاهی:
این تکنیک ها به کودکان کمک می کند تا از افکار، احساسات و احساسات خود در لحظه آگاه تر شوند.
این امر می تواند به آنها کمک کند تا از گیر افتادن در طرحواره های ناسالم خود رها شوند و به شیوه ای سالم تر به تجربیات خود پاسخ دهند.
تکنیک های خلاقانه: مراحل طرحواره درمانی کودکان
از جمله نقاشی، نوشتن و بازی درمانی می تواند به کودکان کمک کند تا طرحواره های خود را به شیوه ای غیرمستقیم کاوش و درک کنند.
این تکنیک ها می توانند برای کودکانی که صحبت کردن در مورد تجربیاتشان برایشان دشوار است مفید باشد.
مراحل طرحواره درمانی کودکان
انتخاب تکنیک های مناسب برای هر کودک به عوامل مختلفی از جمله سن، سطح رشد، شخصیت و نیازهای فردی او بستگی دارد.
درمانگر با همکاری کودک و خانواده اش، بهترین تکنیک ها را برای هر مورد خاص انتخاب می کند.
مهم است که توجه داشته باشید که طرحواره درمانی یک فرآیند درمانی کوتاه مدت نیست.
ممکن است ماه ها یا حتی سال ها طول بکشد تا کودکان بتوانند طرحواره های ناسالم خود را به طور کامل تغییر دهند.
با این حال، با صبر، تلاش و حمایت مناسب، طرحواره درمانی می تواند به کودکان کمک کند تا زندگی شادتر و سالم تری داشته باشند.
