سبک‌های فرزندپروری به روش‌های مختلفی اشاره دارند که والدین برای تربیت فرزندان خود به کار می‌گیرند. این سبک‌ها می‌توانند تاثیرات عمیقی بر روی رشد، رفتار و شخصیت کودکان داشته باشند. یکی از این سبک‌ها که به دلیل ویژگی‌های خاص خود می‌تواند اثرات مخربی بر کودکان داشته باشد، سبک فرزندپروری طردگرایانه است. این سبک به ندرت به عنوان رویکردی مثبت تلقی می‌شود و اغلب با پیامدهای منفی برای کودکان همراه است. در این مقاله، به بررسی دقیق سبک فرزندپروری طردگرایانه، ویژگی‌ها، پیامدها و راهکارهایی برای بهبود این سبک خواهیم پرداخت.
سبک فرزندپروری طردگرایانه (Exclusionist parenting) یا غفلت‌آمیز، به نوعی از فرزندپروری اشاره دارد که در آن والدین به نیازهای عاطفی، فیزیکی و اجتماعی فرزندان خود توجه کافی نمی‌کنند. این والدین اغلب در زندگی فرزندان خود کمترین دخالت را دارند و به دلیل غفلت یا عدم توجه کافی، رابطه‌ای سرد و بی‌تفاوت با کودکان خود برقرار می‌کنند. در این سبک، والدین ممکن است به دلایل مختلفی از جمله مشکلات شخصی، مشکلات روانی، یا بی‌توجهی عمدی، نیازهای فرزندان خود را نادیده بگیرند.
سبک فرزندپروری طردگرایانه دارای ویژگی‌هایی است که آن را از سایر سبک‌های فرزندپروری متمایز می‌کند:
والدین بی‌تفاوت به نیازهای اساسی کودک از جمله نیازهای عاطفی، آموزشی، و بهداشتی توجه کافی ندارند. آنها ممکن است فرزندان خود را به حال خود رها کنند و به آنها اهمیت چندانی ندهند.
والدین در این سبک معمولاً در فعالیت‌های روزمره و زندگی کودک دخالت چندانی نمی‌کنند. آنها به ندرت در امور تحصیلی، اجتماعی و حتی نیازهای اولیه کودک شرکت می‌کنند.
والدین طردگرا غالباً روابط سرد و بی‌روحی با فرزندان خود دارند و از ایجاد ارتباطات عاطفی نزدیک با آنها اجتناب می‌کنند. این عدم ارتباط عاطفی می‌تواند باعث شود که کودکان احساس طردشدگی کنند.
در سبک فرزندپروری طردگرایانه، قوانین و ساختارهای روشنی وجود ندارد. والدین به کودکان اجازه می‌دهند که بدون راهنمایی یا کنترل در مسیر خود پیش بروند، که می‌تواند منجر به عدم توانایی کودکان در تفکیک صحیح و غلط شود.
سبک فرزندپروری طردگرایانه می‌تواند پیامدهای منفی زیادی بر رشد و توسعه کودکان داشته باشد. این پیامدها می‌توانند بر جنبه‌های مختلف زندگی کودک تاثیر بگذارند:
کودکان تربیت شده در این سبک معمولاً با مشکلات عاطفی و روانی مانند افسردگی، اضطراب، و احساس طردشدگی مواجه می‌شوند. آنها ممکن است احساس کنند که والدینشان به آنها اهمیت نمی‌دهند، که این احساس می‌تواند به کاهش اعتماد به نفس و ایجاد مشکلات روانی جدی منجر شود.
کودکان والدین طردگرا ممکن است در برقراری ارتباطات اجتماعی سالم دچار مشکل شوند. آنها ممکن است به دلیل نداشتن الگوهای صحیح رفتاری، در تعاملات اجتماعی خود دچار ناهنجاری شوند و نتوانند روابط پایدار و سالمی با دیگران برقرار کنند.
به دلیل نبود نظارت و کنترل، کودکان ممکن است به رفتارهای ناسالم مانند اعتیاد به مواد مخدر، مصرف الکل، و رفتارهای پرخطر روی بیاورند. این کودکان ممکن است احساس کنند که نیاز به توجه و حمایت دارند و به دنبال آن در جاهای نادرست بگردند.
کودکان والدین طردگرا به دلیل عدم دریافت حمایت‌های آموزشی و توجه کافی از سوی والدین، معمولاً در مدرسه عملکرد ضعیفی دارند. آنها ممکن است به دلیل نداشتن انگیزه و حمایت لازم از سوی والدین، در تحصیل خود پیشرفت نکنند.
این کودکان ممکن است در هویت‌یابی دچار مشکل شوند و نتوانند خود را به درستی درک کنند. آنها به دلیل نبود حمایت‌های عاطفی و راهنمایی‌های لازم، ممکن است دچار سردرگمی هویتی شوند و در شناخت خویشتن دچار مشکل شوند.
چندین عامل می‌تواند والدین را به سمت سبک فرزندپروری طردگرایانه سوق دهد:
والدینی که با مشکلات روانی مانند افسردگی یا اضطراب شدید دست و پنجه نرم می‌کنند، ممکن است به دلیل تمرکز بر مشکلات خود، از توجه به نیازهای فرزندان خود غافل شوند.
فشارهای مالی و مشکلات اقتصادی می‌تواند باعث شود که والدین زمان و انرژی کافی برای تربیت فرزندان خود نداشته باشند و به سبک بی‌تفاوت روی بیاورند.
تنش‌ها و مشکلات در روابط زناشویی نیز می‌تواند باعث شود که والدین از توجه به نیازهای کودکان خود غافل شوند و به سبک فرزندپروری بی‌تفاوت روی بیاورند.
برخی والدین ممکن است به دلیل نداشتن آگاهی کافی از روش‌های تربیتی مؤثر، به سبک تردگرایانه روی بیاورند. این والدین ممکن است ندانند که چگونه باید نیازهای فرزندان خود را برآورده کنند و از تکنیک‌های صحیح تربیتی استفاده کنند.
والدینی که به سبک فرزندپروری طردگرایانه گرایش دارند، ممکن است به دلایل مختلفی مانند استرس، فشارهای زندگی، یا ناآگاهی از نیازهای فرزندان، ارتباط کمی با فرزندان خود داشته باشند. برای بهبود این سبک فرزندپروری و ایجاد رابطه‌ای بهتر و موثرتر با فرزندان، می‌توان از راهکارهای عملی زیر استفاده کرد:
با اجرای این راهکارها، والدینی که به سبک فرزندپروری طردگرایانه گرایش دارند، می‌توانند ارتباط قوی‌تر و سالم‌تری با فرزندان خود برقرار کنند و به رشد و توسعه آنها در یک محیط حمایتی و امن کمک کنند.
سبک فرزندپروری طردگرایانه یکی از روش‌های تربیتی است که می‌تواند اثرات منفی زیادی بر رشد و توسعه کودکان داشته باشد. این سبک به دلیل عدم توجه به نیازهای کودکان و عدم مشارکت والدین در زندگی آنها، می‌تواند منجر به مشکلات عاطفی، رفتاری و اجتماعی در کودکان شود. با این حال، والدین می‌توانند با افزایش آگاهی و آموزش، ایجاد برنامه‌های منظم و ارتباطات عاطفی نزدیک، و استفاده از حمایت‌های اجتماعی، سبک تربیتی خود را بهبود بخشند و به تربیت سالم‌تر و موفق‌تر کودکان خود کمک کنند.
